Ekonomik takvim nedir? Nasıl yorumlanır? Yatırımcıların işlemlere başlamadan önce öğrenmesini düşündüğümüz önemli konulardan biri de ekonomik takvimdir. Çünkü ekonomik takvim dikkate alınmadığı takdirde, yatırımcının beklemediği zamanlarda meydana gelen fiyat hareketlilikleri yatırımlarına zarar verebiliyor. Bu yüzden yatırımcılar, bunun nedenini öğrenmeleri ve yatırımlarını doğru şekilde planlamalı. Aksi takdirde fiyatlar harekete geçince, ters pozisyonda yakalanıp zarar edebilirler.
Zarar eden yatırımcılar, yatırım yaptıkları aracı kurumu suçlayabiliyorlar. Fakat meydana gelen fiyat değişimlerinde aracı kurumun herhangi bir etkisi yok. Onun için piyasaları etkileyecek önemli verileri takip etmek, ekonomik takvime göre hareket edilmeli. Çünkü ekonomik takvim analizlerin en önemli bölümlerinden biri. Ekonomik takvim yorumlama, bu takvimin oluşturabileceği etkileri öngörmek için yapılması gereken bir diğer gereklilik.
Ekonomik Takvim Nedir?
Ekonomik takvim nedir? Önümüzdeki hafta veya haftalar içinde açıklanması beklenen ekonomik verilerin, kararların, basın açıklamalarının tarihini, saatini ve önem durumunu yansıtan takvimdir. Bu takvimde önceki verileri ve rakamları ayrıca gelecek kararlar sonrası beklenen rakamları görebiliyoruz. Bu uygulamada ekonomik verileri günlük olarak takip edebiliyorsunuz.
Ekonomik verilerin beklentiye yakın veya beklentinin üzerinde olması halinde piyasanın boğa eğilimine yani yükselişe geçebileceği sinyalleri verilir. Eğer beklentinin altında kalırsa, da tam tersi olarak ayı eğilimine yani düşüşe geçeceği sinyalleri verilir.
Ekonomik takvim, finans piyasasında etkin olan yatırımcılar başta olmak üzere, her ekonomist, her uzman ve her analist tarafından etkin olarak takip edilmektedir. Ekonomik takvim uygulaması, verileri takip etmeyi kolaylaştırmakta. Uygulama incelenerek değişen trend oluşumlarını belirlemek kolay hale gelir.
Fiyatlarda meydana gelen değişimler yukarıda da bahsettiğimiz üzere, dünya genelinde meydana gelen değişimler sonrasında olur. Yani siyasi olaylar, çatışmalar, savaşlar, politik çıkmazlar, sosyoekonomik gelişmelerden etkilenmektedir. Bu yüzden daha sağlıklı işlemler yapabilmek için uygulama geliştirilmiştir.
Takvim takip edilip, analizler yapılmalı ve ona göre işleme girmelisiniz. Dolayısıyla veri açıklandığında kara geçmeniz daha kolay olacaktır.
Takvim sayesinde zaman kazanacaksınız. Veri tarihlerini bildiğiniz için işlemlerinizi ne zaman açıp ne zaman kapatacağınızı bileceksiniz. Bu sayede kara geçtiğinizde işleminizi kapatabileceksiniz. Ekonomik takvim nedir öğrendikten sonra ekonomik takvim nasıl yorumlanır ona bakalım.
Ekonomik Takvim Nasıl Yorumlanır?
Ekonomik takvimde; faiz, işsizlik, enflasyon, tarım dışı istihdam gibi veriler yer alır. Çünkü fiyatların belirlenmesinde bu konular etkili. Tabi ki bunların dışında da fiyatları etkileyen birçok unsur bulunmakta.
Ekonomik takvimde yer alan verileri tek bir uygulamayla yapabilirsiniz. Sitemizde bulunan ekonomik takvim sayfasına girerek, dünya genelinde meydana gelebilecek önemli olayları, verileri görebilirsiniz. Tabi ki bu verilerden analizler ve yorumlar çıkarabilmek için ekonomik bilgi anlamında belirli bir altyapıya sahip olmanız gerekir.
Piyasa uzmanları, enstrümanların fiyat oluşumları ve değişimleri hakkında yatırımcıların fikir sahibi olmasını sağlamak için saatlik, günlük raporlar çıkarmaktadır.
Hazırladıkları raporlarda, fiyatların hangi noktalarda düşebileceği veya yükselebileceği belirtilir. Böylece yapacağınız yatırımlarda bu raporları inceleyerek daha emin adımlarla yatırıma başlayabilirsiniz.
Ekonomik Takvimi Oluşturan Önemli Göstergeler
Ekonomik takvimde yer alan göstergelerin hepsi önemlidir. Fakat bazı göstergeler, daha fazla etki yarattığı için diğerlerine göre daha fazla önemli olarak görülür. Bu göstergelerin açıklandığı sıra, öncesi ve sonrası önem arz eder. Çünkü yatırım araçlarının fiyatlarında önemli değişikliklere sebep olabilirler. Her zaman doğrudan olmasa da etkisini gösterir. Ülkelerindeki para birimini veya ona bağlı olarak hareket eden yatırım araçlarını hareket ettirebilirler. Peki bu göstergeler nelerdir?
Faiz Kararları
Faiz kararları ekonomik takvimde çok önemli bir yere sahiptir. Fiyatların doğrudan etkilenmesine sebep olurlar. Özellikle ekonomi devi olan ABD’de alınacak FED faiz kararları. FED, ABD merkez bankasıdır ve yılda 8 kere faiz kararı açıklar. ABD, tüm dünyada ekonomik olarak etkili olduğu için ve dolar her yerde aktif olarak kullanıldığı için, FED’in alacağı kararlar tüm dünya tarafından takip edilir. Karar açıklanırken fiyatlarda genellikle büyük hareketlilikler olur. Faizler değişmese bile Fed Başkanı gibi üst kademe yöneticilerin yaptıkları açıklamalar, fiyatların hareketlenmesine sebep olur. Bazen ise gelecek faiz kararlarına yönelik önceden güçlü sinyaller verildiği için piyasa önceden fiyatlandırır.
Dolayısıyla finansal piyasalarda işlem yapan yatırımcılar yani forex gibi, bu kararlar sonrasında meydana gelen fırsatları değerlendirmelidir. Bu yüzden takvimde faiz kararlarının bulunduğu yerler dikkate alınmalı.
Gayri Safi Yurt İçi Hasıla (GSYİH)
Gayri safi yurt içi hasıla, bir ülkede 1 yıl içerisinde üretilen tüm mal ve hizmetlerin parasal değerini ifade eder. Üretilen malların o ülke vatandaşları tarafından ya da yabancılar tarafından üretilmesi önemli değil. Eğer o ülke içerisinde üretilmişse GSYİH’e dahil edilir.
Bu veriyle birlikte ülkenin ekonomisinin ne kadar büyüdüğü veya küçüldüğü ölçülür. Eğer bu veri olumluysa genel olarak ülkelerin para birimleri değer kazanır. Ve bununla birlikte para birimiyle orantılı olan diğer ürünler de artar. Yalnız şöyle bir durum var; açıklanan veri beklenen ile aynıysa fiyatta, gsyih da meydana gelen artışla aynı oranda artış olmayabilir. Çünkü beklenen veriye göre piyasa, fiyatları daha önceden belirlemiştir.
GSYİH, genel olarak yılda 4 kez yani çeyrek çeyrek açıklanır. Fakat bazı ülkelerde aylık olarak da açıklanabiliyor.
Tarım Dışı İstihdam Verisi
Tarım dışı istihdam verisi, tarım dışında çalışan kişilerin oranını gösteren veridir. Bu veri ABD tarafından açıklanır ve dolar başta olmak üzere bazı ürünlerde önemli fiyat hareketliliklerine neden olur. Tarım dışı istihdam verisi eğer önceki veriye göre yükselirse, ülkede önceki döneme göre tarım dışında çalışan insanın arttığı için ekonomi olumlu etkilenir. Beklenen rakamın üstünde bir veri gelirse dolar veya diğer ürünler değer kazanır. Beklenen rakamın altında bir veri gelirse de dolar değer kaybedebilir. Dolayısıyla bu veri ekonomik takvimi takip ederken incelemeniz gereken önemli verilerden biridir.
Tarım dışı istihdam verisi her ayın ilk Cuma günü Türkiye saatiyle 16.30’da açıklanır. Yatırım yaparken de bu veriye yönelik tahminleri, analizleri inceleyip, veri saatinden önce işleme girebilirsiniz.
İşsizlik Oranları
İşsizlik oranlarının açıklanması ekonomik takvimde yer alan ve dolayısıyla piyasayı etkileyen konulardan biridir. Fiyat trendinin yönünü etkileyen önemli etkenlerdendir. Her ülkede farklı zamanlarda ve zaman aralıklarında açıklanır. ABD’de ise her ayın ilk cuması açıklanır. ABD’de maksimum %5’e kadar olan işsizlik oranları normal olarak kabul edilir. Bu ABD için normal bir orandır. Ekonomik sıkıntıların ABD’de maksimum %5’e kadar olan işsizlik oranları normal olarak kabul edilir. Bu ABD için normal bir orandır. Ekonomik sıkıntıların olduğu dönemlerde ve krizlerde bu oran yükselebiliyor. %10’un üzerine çıktığı zamanlar da olmuştur.
Piyasada, beklenenin altında bir işsizlik oranı verisi gelmesi sonucunda rahatlama olur ve dolara olumlu olarak yansır. Dolayısıyla doların artması beklenir. Beklentinin üzerinde gelmesi durumunda ise negatif bir algı oluşur ve dolarda düşüş beklenebilir.
İstihdam Talepleri
ABD’de haftalık olarak açıklanan bu veri Perşembe günleri açıklanır. ABD’de işsizlik maaşı başvuruları adıyla sunulur. İşsizlik oranları hakkında bilgi verir. Eğer işsizlik yüksekse, ekonomide kötüye gidiş söz konusudur. İşsizliğin az olması durumunda ise ekonomide iyiye gidiş şeklinde yorumlar yapılabilir. Bu yüzden bu göstergenin takip edilmesi gerekir.
Çekirdek Perakende Satışlar
Çekirdek perakende satış oranları, finans piyasalarını etkileyen diğer göstergelerden biridir. Genel olarak her ayın ortasında açıklanır. ABD’de de her ayın ortasında açıklanır. Çekirdek perakende satış oranları hesaplanırken, toplam perakende satışlardan aylık satışlar çıkartılır. Yapılan hesaplamalar, mevsimsel etkilere ve tatil günlerine göre düzenlenir. Bu oranlarda olumlu gelişmelerin yaşanması, piyasaya olumlu yansıyacağı için finansal ürünlerde artışlar beklenir.
ABD ekonomisi tüketici harcamalarına dayalı olduğu için perakende satış oranları dolar üzerinde önemli etkiye sahiptir. Beklenilen oranın üstünde verilerin gelmesi dolarda pozitif etki yaratırken, beklentilerin altında verilerin gelmesi dolarda negatif bir etki yaratır.
Konut Başlangıçları
Konut başlangıçları raporu, yapımına yeni başlanmış konut inşaatlarının sayını verir. Bu rapor faiz oranlarını etkilediği için piyasalarla doğrudan etkilidir. Çünkü yukarıda da verdiğimiz gibi faiz oranları finansal piyasalar için en önemli etkenlerden biri. Bu nedenle ekonomik takvimi incelerken konut başlangıç raporlarını da takip etmelisiniz. Genel olarak her ayın 2. haftası içinde bu raporlar açıklanmakta.
Satın Alma Müdürleri Endeksi (PMI)
Satın alma müdürleri endeksi, İngilizcesi ‘’Purchasing Managers Index’’ yani PMI olarak adlandırılır. Bu raporda, imalat sektöründe önemli yere sahip olan şirketlerin analizleri yapılır. Bu analizler şirketlerin satın alma müdürleri ile yapılan anketler sonucunda çıkarılır. Endeks, her ayın sonunda açıklanır ve ekonomik takvimde yeri önemlidir.
Açıklanan endeks sonucunda 50.0’ın üzerinde bir değer varsa, sektörde iyileşme olduğu ve olumlu gelişmelerin olacağı, eğer 50.0’ın altında bir değer varsa kötüleşme olduğu anlamına gelir.
Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE)
Üretici fiyat endeksi, tahvil ve hisse senedi gibi finansal ürünlerde işlem yapanların daha çok takip ettiği bir gösterge. ÜFE’de üretim aşamasında olan malların fiyat değişimlerine dair bilgi verilir. Toptan satış fiyatlarındaki değişimleri aylık olarak ölçer. Ayrıca ÜFE, enflasyon oranının belirlenmesinde etkilidir. Enflasyon da piyasa için önemli bir veri olduğu için ÜFE’nin takip edilmesi, fiyatlar hakkında fikir yürütülmesi ve yatırım stratejileri için gereklidir. ÜFE’nin iyi gelmesi ile fiyatlar artabilir, kötü gelmesi ile fiyatlar düşebilir.
Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE)
Tüketici fiyat endeksi, tüketicilerin aldıkları mal ve hizmetlerde meydana gelen fiyat değişimlerini analiz eden endekstir. Bu gösterge sayesinde enflasyonda meydana gelecek yükseliş ve düşüşleri tahmin edebilirsiniz. Dolayısıyla enflasyon ile bağlantılıdır. TÜFE’nin artması sonucunda genel olarak faiz oranları Merkez Bankaları tarafından artırılır. TÜFE düşerse ise genel olarak faiz oranları düşer. Tabi ki TÜFE’nin ne kadar artıp azaldığı, faiz oranlarının değişimlerinde etkili. Bu yüzden ekonomik takvimlerde takip edilmesi gereken elzem göstergelerden biri de TÜFE’dir.
MICHIGAN Hassasiyeti
ABD’de yapılan bir analizdir. ABD vatandaşlarının ekonomiye ne kadar güvendiklerini ya da güvenmediklerini ölçen bir göstergedir. Halkın ekonominin geleceğiyle alakalı beklentileri ve görüşleri dikkate alınır. Eğer sonuç iyi çıkarsa, piyasalar bundan olumlu etkilenir. Yukarıda verdiğimiz göstergeler önemli olmasa da detaylı bir analiz çıkarmak ve hata payınızı en aza indirmek istiyorsanız bu göstergeyi de takip etmelisiniz.
Endüstriyel Üretim Endeksi
Endüstriyel üretim endeksi, sanayi üretim verisi olarak da bilinir. Bu endeks, sanayi üretimi yapan kurumların toplam üretim miktarlarını gösterir. Dolayısıyla ülkenin ekonomik durumuyla ilgili bilgi verir. Verilerin iyi olması, piyasaya iyi yansır ve yükseliş beklentisi oluşur. Veriler beklenilenin altında olursa ise düşüş beklentileri ortaya çıkabilir.
Fabrika Siparişleri
Fabrika siparişleri verisi, fabrikalara verilen mal siparişlerinin önceki verilere göre ne kadar arttığını veya azaldığını gösterir. Bu verinin yüksek çıkması ekonomiye olumlu yansır. Tabi ki bu verinin piyasaya etkisi yukarıda verdiğimiz diğer göstergelerden daha azdır. Fakat gözle görülen bir artış veya azalış olursa piyasa daha çok etkilenebilir. Bu yüzden takip edilmelidir.
Yazımızda ekonomik takvim nedir nasıl yorumlanır gibi sorulara genişçe yanıt verdik. Siz de artık yatırımlarınızda ekonomik takvim verilerinden yararlanarak daha doğru tercihler yapabilirsiniz.